Vàng da sơ sinh là gì? Nguyên nhân Triệu chứng và Cách trị
Vàng da sơ sinh là gì? Nguyên nhân Triệu chứng và Cách trị là những thông tin xoay quanh về tình trạng này mà các bậc cha mẹ cần phải nắm để có được cách cải thiện và đẩy lùi chúng khi diễn ra ở con em mình.
Đây là một bệnh lý không hề xa lạ gì với các bậc phụ huynh có con nhỏ và có thể xảy ra liên tiếp ở nhiều người con. Tuy nhiên, mức độ nghiêm trọng của nó còn tùy thuộc vào tình trạng này gây nên do sinh lý hoặc bệnh lý bởi nếu như đến từ bệnh lý thì có thể kéo theo nhiều biến chứng khó lường. Hãy cùng đọc bài viết sau để hiểu rõ hơn về chúng nhé.
Vàng da sơ sinh là gì?
Vàng da sơ sinh, hay còn biết đến với cách gọi dân gian là bị hoàng đảm, là tình trạng diễn ra khi nồng độ bilirubin - sắc tố mật trong máu của trẻ bị bệnh tăng vượt mức. Khi đó, chúng sẽ thấm vào các tổ chức liên quan, trong đó có da từ đó khiến cho da và các niêm mạc khác ở người bệnh chuyển biến sang màu vàng.
Tình trạng vàng da ở hầu hết trẻ sơ sinh cơ bản là đến từ sinh lý. Chúng sẽ xuất hiện trong khoảng 24h sau sinh và thường hết trong tuần ở trẻ đủ tháng hoặc cỡ 2 tuần với trẻ sinh non. Đó là vì gan của con trẻ lúc này chưa đủ để thải trừ hết bilirubin chứa trong máu nên với các trường hợp này thì việc điều trị là không cần thiết.
Thế nhưng, song song đó vẫn sẽ tồn tại một số trường hợp khác gây nên do bệnh lý. Chúng diễn ra khi hiện tượng vàng da kéo dài hơn 1 tuần với trẻ đủ tháng và trên 2 tuần với trẻ sinh non. Hơn nữa, với các đối tượng này nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời sẽ có thể biến chứng sang nhiễm độc thần kinh và làm con em có nguy cơ bị điếc hoặc xảy ra các tổn thương ở não bộ, bại não suốt đời hoặc thậm chí là tử vong.
Vàng da sơ sinh gây nên bởi nguyên nhân gì?
Bạn có biết, gan của người mẹ sẽ giúp loại bỏ bilirubin dư thừa cho con trong thời gian mang thai. Nhưng đến khi con chào đời thì các cơ quan của con phải tự đối mặt với các thay đổi trong cơ thể. Thế nhưng, gan của con lại phải mất một thời gian mới có thể thích ứng và đi vào hoạt động bình thường và kết quả dẫn đến chính là gây nên sự tích tụ bilirubin dẫn đến hiện tượng vàng da sơ sinh.
Theo các chuyên gia, việc trẻ em sinh ra liền gặp phải vấn đề này là do các yếu tố chính như sau:
- Sinh non: Với những trường hợp trẻ sinh non khi ra đời trước 36 tuần tuổi hoặc có trọng lượng nhẹ hơn 2,5kg sẽ khó có thể xử lý bilirubin nhanh như trẻ đủ tháng.
- Không được bú sữa hoặc bú không đủ: Nhiều trường hợp trẻ không thể bú được sữa do thể chất hoặc bởi người mẹ không có sữa. Điều này sẽ làm cho nồng độ bilirubin tăng và nhiều khả năng làm cho con bị vàng da. Ngoài ra, việc trẻ uống sữa công thức cũng có thể bị vàng nếu như không bổ sung được lượng cần thiết.
- Xung đột nhóm máu: Việc con sinh ra có nhóm máu không tương thích với người mẹ sẽ có thể dẫn đến sự hình thành các kháng thể trong máu mẹ. Chính tác nhân này sẽ làm phá hủy các tế bào máu ở con từ đó gây nên sự gia tăng đột ngột về nồng độ bilirubin.
Bên cạnh các yếu tố trên, tình trạng vàng da còn có thể gây nên bởi:
- Chảy máu nội bộ, bầm tím: Nếu trên người trẻ sơ sinh có vết bầm tím thì điều này có thể dẫn đến sự gia tăng bilirubin do phải thực hiện tiến trình phân hủy các tế bào máu đó.
- Trẻ bị nhiễm trùng, thiếu hụt enzyme G6PD, mắc bệnh xơ nang, nhược giáp hoặc các rối loạn di truyền;
- Khả năng cao hơn khi anh chị ruột cũng bị vàng da;
- Gia đình có nguồn gốc từ Đông Á;
Vàng da sơ sinh có biểu hiện như thế nào?
Mức độ vàng da ở trẻ sơ sinh sẽ tùy thuộc vào nồng độ bilirubin chứa trong máu, qua đó phản ánh ra bên ngoài với thể nhẹ là làn da có màu vàng nhạt hoặc vàng rơm, cho đến mức nặng thì có thể biểu hiện ra ngoài với màu vàng sậm như nâu đất.
Phạm vi xuất hiện đầu tiên là trên gương mặt con trẻ, sau đó dần dần di chuyển xuống vùng cổ và ngực. Nếu bệnh tiếp tục trở nặng, chúng sẽ tiếp tục lan dần đến các chi và ngón tay chân. Đi kèm có thể là biểu hiện đổi màu vàng ở mắt, nước tiểu và phân cũng theo đó mà chuyển sang màu vàng đậm.
Vàng da sơ sinh có thể chữa trị bằng cách nào?
Theo chia sẻ của các chuyên gia Nam Việt, tình trạng vàng da nhẹ ở con trẻ sẽ tự động biến mất khi gan con hoàn toàn đi vào hoạt động. Để giúp ích cho quá trình này, mẹ nên cho con bú thường xuyên khoảng từ 8 - 12 lần mỗi ngày để giúp con mau chóng đào thải lượng bilirubin thừa trong cơ thể.
Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn khuyến cáo gia đình vẫn nên dẫn con đi khám ở cơ sở chuyên khoa uy tín như Nam Việt trong trường hợp thấy con có dấu hiệu tiếp tục trở nặng, khi phạm vi chuyển vàng ở da con có xu hướng lan rộng hoặc biểu hiện vàng da không có biến mất sau 1 tuần với trẻ đủ tháng và 2 tuần với trẻ thiếu tháng.
Tại đây, trẻ sẽ được chuyên gia chỉ định thực hiện một vài xét nghiệm cần thiết, trong đó có chẩn đoán hình ảnh nhằm giúp xác định những nguyên nhân đến từ gan, mật. Sau đó, đối với những trường hợp vàng da nặng sẽ có thể cần đến các phương pháp điều trị sau:
➽ Soi đèn: Đây là liệu pháp được ứng dụng phổ biến trong việc điều trị vàng da sơ sinh với ưu điểm là đơn giản, hiệu quả và khá an toàn.
➽ Thay máu: Hình thức này được áp dụng với những đối tượng có dấu hiệu bị nhiễm độc thần kinh do mức bilirubin quá cao trong thời gian dài.
Hy vọng những kiến thức về chủ đề Vàng da sơ sinh là gì? Nguyên nhân Triệu chứng và Cách trị được chia sẻ ở trên đã giúp mọi người hiểu rõ hơn về bệnh lý này từ đó có được hướng cải thiện và xử lý khi không may gặp phải.
Mọi thắc mắc khác về bài viết, hoặc có nhu cầu hẹn lịch khám tại cơ sở, xin vui lòng gửi thông tin vào KHUNG CHAT hoặc gọi vào số HOTLINE để được hỗ trợ trực tiếp.
PHÒNG KHÁM ĐA KHOA NAM VIỆT
(Được Sở y tế cấp phép hoạt động)
Hotline tư vấn miễn phí: 02862857515
Tư vấn online bấm >> TƯ VẤN MIỄN PHÍ <<
